رسول گرامی اسلام در حدیث می‏فرماید:
«ان مما یلحق المؤمن من عمله و حسناته بعد موته علما نشره و ولدا صالحا ترکه، و مصحفا ورثه او مسجدا بناه. او بیتا لابن السبیل بناه او نهرا اجراه، او صدقة اخرجها من ماله فی صحته و حیاته و تلحقه من بعد موته (2)
یعنی: چند جیز است که بعد از مرگ مومن پاداش آنها به او می‏رسد، علمی که از خود به یادگار گذاشته باشد، فرزند صالحی که جانشین خوبی برای او باشد، قرآنی که به ارث گذاشته باشد، مسجدی که ساخته، منزلی که برای مسافران در راه مانده بنا کرده، نهری که آن را جاری ساخته است و صدقه‏ای که در حال حیات و زندگی خود انجام داده باشد.
و در روایت دیگری چنین می‏فرماید:
کسی که در کنار جاده‏ای برای عابران منزلی بسازد، خداوند در روز قیامت او را بر مرکبی که از گوهر تزیین شده سوار می‏کند و نور صورت او بر تمام نورها برتری می‏یابد تا آنجا که برابر نور حضرت ابراهیم قرار می‏گیرد و مردم می‏پرسند، آیا این فرشته‏ای از فرشتگان است. هرگز مانند او را ندیده‏ایم و با شفاعت وی هزار هزار انسان به بهشت می‏روند (3)
امام صادق (ع) در روایتی می‏فرماید:
هیچ پاداشی انسان را پس از مرگ تعقیب نمی‏کند مگر در سه خصلت: صدقه‏ای که در زمان حیات بدهد که این صدقه پس از مرگش تا روز قیامت به عنوان صدقه‏ی موقوفه‏ی غیر قابل ارث جریان خواهد داشت. یا سنتی نیکو که آن را بنیان نهد که خود بدان عمل کرده و دیگران نیز پس از او بدان عمل کنند یا فرزندی که برای او طلب مغفرت کند (4) و بدین مضمون از امام صادق (ع) روایات متعددی نقل شده که نقل همه‏ی آنها باعث طولانی شدن بحث می‏شود، بدین جهت شما را به مصادر آن ارجاع می‏دهیم (5)

وقف در قرآن